«Bir is bar edi, amma inanmadı». Lüdmila Kolesnikova Qırımğa hasta anasına qayttı ve devlet hainligi davasına istinaden apiske oğradı

Rusiye tahqiqatçıları işğal etilgen Qırım sakinini devlet hainliginde qabaatladı. Lüdmila Kolesnikova, uquqçı ve bloger, Moskva kontrolindeki Qırım akimiyeti tarafından 2024 senesi iyün ayında tutuldı. Maddege köre onı 12 yıldan 20 yılğa qadar azatlıqtan marum ete bileler. Bu aqta o, Nastoyaşçeye Vremâ (Amerikanıñ Sesi iştirakinen RFE/RL şirketi tarafından quruldı) telekanalınıñ maqalesinde ayta.

«Mümkün olsa, böyle maddelerge köre neler ve nasıl ola, yazarsıñızmı, lütfen? İnsanlar böyle cezalar çekemi? 10 yıldan ziyademi? Ya da amnistiyalar olamı? Ya da deñişüvmi? Yoqsa bir çare yoqmı? Şimdilik vaziyetni qabul etip olamayım. Bu kerçekten olğanına inanamayım», – dep yaza Lüdmila Kolesnikova aq qorçalayıcılarğa SİZOdan.

«Lüdmila Kolesnikovanıñ ikâyesi uydurılğan devlet hainligi davalarına istinaden qabaatlanğan daa onlarnen qadınnıñ ikâyesi kibi saçma, – dep izaatlay Qırım aq qorçalayıcı gruppasınıñ reisi Olga Skripnik. – Devlet hainligi [Rusiye uquq qoruyıcılarınıñ versiyasına köre] – er şey ola bile. 10 eurolıq donattan başlap Zelenskıynıñ intervyüsını baqqanıñız ya da Aqyarda Qara deñiz flotunıñ gemileri turğan yerge yaqın barğañızğa qadar. Ya da açıqtan-açıq uydurılğan dava, FSB hadimleri patlayıcı cihaznı özleri qazıp gizledi, soñra sizni anda ketirip, kamerağa çıqarğanlar».

Lüdmila Qırımğa doğdı. O, Ukrayinağa qarşı büyük cenk başlağan soñ sessiz qalmağan Rusiye işğali altındaki yarımada sakinleri arasında edi. Kolesnikova Kreml başlatqan cenkni takbih etip, onı toqtatmağa talap etti. Cenkke qarşı fikirlerini açıq bildirgeni içün 2022 senesi fevralniñ 24-nden soñ Kolesnikova Avropağa ketti. Anda bulunıp, cenkten qaçqan Ukrayina sakinlerine göñülli olaraq yardım etti. Qırımğa Lüdmila ağır hasta anası içün qaytmağa mecbur oldı – yardım etmek ve vedalaşmaq içün.

Cenkke qarşı baqışları içün Qırımnı terk etken yaqın dostlarından biri onıñ aqqında tarif ete. Onıñ telükesizligi içün qasevetlenip, biz bu insannıñ adını aytmay ve betini köstermeymiz: «Anda mecbur olıp ketmesi arfesinde laf etken edik. Mında eñ müimi şu ki – barmağa mecbur edi, anasınıñ ölüm töşeginde olğanını añlap, vedalaşmağa istedi. Bir is bar edi, amma buña inanmadı, çünki ciddiy bir şey yapmadı».

Lüdmilanıñ tuvğanları ve yaqınları aytqanına köre, o, siyasetnen meraqlanmağan edi, Qırımnıñ Rusiye işğaline razı oldı. 2014 senesi Lüdmila Kolesnikova 24 yaşında edi. Ukrayin polisinde çalışmağa başlağan uquqçı. Ukrayina pasportını saqlap, Rusiye vatandaşlığı vesiqaları altında da imzasını qoymağa razı oldı. Endi yañı – Rusiye – akimiyeti vaqtında Qırımnıñ İç işler nazirliginde çalıştı, amma soñra işten çıqıp, güzellik blogeri oldı. Onı tanığan insanlarnıñ aytqanına köre, 2022 senesi fevral ayında Rusiye ordusı Kyivge ücüm etkende ve Ukrayina şeerlerini er kün bombalağanda Lüdmila çaresizlikten ağlay edi. Olıp keçkenlerden şaşqan qadın içtimaiy ağlarda Rusiye arbiyleriniñ cinayetleri aqqında malümat paylaştı.

«O, Qırımdaki tanışları fikirlerini bilgenini añlay edi, ve bu [qaytuv], hususan insannıñ Rusiye uquq qoruyıcı qurulışlarında çalışqanına baqılsa, biraz tüşüncesiz bir areket olaraq körüne bilir edi. Amma vaziyet, ağır hastalıq ve anasınıñ ölümi – birinciden, onıñ içün müim olğan şeylerni kösterdi ve, ekinciden, müsbet tüşüncelerini. O, Qırımğa telükesiz barıp, Ğarpqa keri qaytar, dep ümüt etkendir», – dep ayta Kolesnikovanıñ davası aqqında yazğan «Mediazona» neşiriniñ jurnalisti Dmitriy Şvets.

Qırımğa telükesiz barıp kelmege imkân olmadı. Lüdmilanı bekley ediler. Rusiye tahqiqatçıları anasınıñ cenazesinden soñ keldi.

«Lüdmilanıñ dava saçmalığı, ebet, addın aşır, – dep ayta Qırım aq qorçalayıcı gruppasından Olga Skripnik. – Onı eki kere tutqanlar. Birinci kere oña qarşı memuriy dava açıp, 12 kün tutqanlar, dava uydurmaq içün. Yani olsa edi – ne kerek edi 12 kün memuriy apiste tutmağa? Anasınıñ vefatından soñ bu memuriy tutuv FSB hadimleriniñ elinde oña qarşı bir şey olmağanını köstere. Bu qadınnı tutıp, bir şeyler uydurmaq kerek edi, soñra ise alğanlar».

Qırımlı Lüdmila Kolesnikova Qırımda qapalı dairede üç afta qalğan mışıqnen. «Lüdmila Kolesnikovağa qoltutuv» Telegram kanalında paylaşılğan arhiv fotoresimi

Apiske alınğan soñ Lüdmilanıñ tuvğanları üç ay devamında onıñnen bağlanıp olamadı, sağmı bile haberleri yoq edi. Soñra belli olğanına köre, Kolesnikova bir SİZOdan digerine avuştırıla edi: bir işkence şaraitlerinden digerine, dep ayta tuvğanları. Olarnıñ malümatına köre, 2024 senesiniñ soñuna qadar Lüdmila apiste 46 kilogrammğa qadar azdı. Aq qorçalayıcılarnıñ elde etken malümatına köre, qadın FSB kontrol etken Qırımdaki gizli apishanelerden birine yerleştirilgen edi, anda izolâtsiya etilgen Ukrayina cenk esirleri ve vatandaş reineleri tutula.

Lüdmilanıñ 2024 senesi oktâbr ayında apisten yazğan mektübinden satırlar:

«Anda olğan insanlarğa yazıq – olarnı sıq-sıq tüşünem. Uquqçı olıp, böyle şeylerden nasıl haberim olmadı añlamayım? Böyle bir şey ola bile, dep tahmin bile etmedim».

Devlet hainliginde resmiy şekilde qabaatlanmazdan evel Lüdmilanı, tuvğanları aytqanına köre, casuslıq ve Ukrayina Silâlı quvetleriniñ maliye etilüvi maddelerinen qorquzğan ediler. Rusiye tahqiqatçıları Lüdmilanıñ «rus arbiy gemisinen» marka alğanınen bağlı bir şey tapqanlar, o paradan – 25 euro – Ukrayinağa ve silâlı quvetlerine yardım olaraq yollanğan eken.
«Ebet, er kes ne içün bu cinayette qabaatlanğanını añlay, – dep ayta Kolesnikovanıñ dostu. – Bu farqlı fikirlerni qorquzuv, hususan qırımlılarnı qorquzuv aktsiyasıdır. Böyle vaziyet ola: vicdanı olğan insanlar, fikri olğan, onı bildirmege qorqmağan insanlar, laf etti, belli areketler yaptı – şimdi olar çekişeler».

Apiske alınğan Kolesnikovanıñ soyları Lüdmilanıñ mektüplerinden parçalar derc etilgen soñ Aqmescitteki tahqiqat izolâtorınıñ reberligi oña tış dünyanen yazışmağa yasaqladı, dep haber ete.

SEE ALSO: Qırımda babasını ziyaret etecek edi – Rusiye apsine oğradı. Leniye Umerovanıñ ikâyesi

Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti. Qırım.Aqiqatnı küzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün: https://krymrcriywdcchs.azureedge.net. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegram ve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.