Rusiye akimiyeti, aq qorçalayıcılar tarafından siyasiy dep sayılğan maddelerge istinaden maküm etilgen Qırım sakinleri içün cezanı pek qattılaştıra. Olarnı Qırım yarımadasından olduqça uzaq yerlerge cezasını çekmege yollaylar. Otuzğa yaqın qırımlı evlerinden qadar uzaq mesafede esirlikte tutula. Böylece, olar qoranta ve advokatlarınen körüşüvlerden marum qalalar. Künümizde evden eñ uzaqta kimler bulunğanını Qırım.Aqiqat ögrendi.
2014 senesi Rusiye Qırımnı ilhaq etken soñ, regionda büyük repressiv maşinanı meydanğa ketirdi. Eñ kütleviy "Qırım musulmanları davası" oldı, onıñ çerçivesinde islâm dinini kütken qırımlılar Rusiyede yasaq etilgen "Hizb ut-Tahrir" teşkilâtı ile alâqalarında qabaatlana.
Böyleliknen, yarımada ve Rusiyeniñ SİZO ve apishanelerinde yüzden ziyade qırımlı musulman, ekseriyeti qırımtatar, buluna. Ukrayina ve Rusiyedeki aq qorçalayıcılarnıñ fikrince, bu kibi qabaatlavlar, cemiyetlerine tesir etken eñ faal insanlarnı yoq etmek maqsadınen siyasiy ola.
"Qırım musulmanları davasınıñ" mabüslerini, adet üzre, eñ ağır terrorizm ve ekstremizm ile küreş maddeleri boyunca qabaatlaylar ve apis cezasını bereler. Soñki vaqıtları olarğa qarşı daa bir ceza qullanıla — Rusiyeniñ eñ uzaq regionlarında apishanelerge avuştırılalar.
Qırımlılar içün evden bu qadar uzaqlıq em iklim sebebinden, em de böyle şaraitlerde tuvğanları ve qorçalayıcıları ile körüşmek imkânsız olğanı sebebinden sınavğa çevirile.
"Siyasiy mabüslerden biri Qırımdan 800 kilometr uzaqta apis cezasını çekmekte. Bu eñ yaqın mesafe. Qalğanları 1500-2000 kilometrden az degil. Belli ki, bu siyasiy mabüsler içün qoşma ceza. Azatlıqtan marum etüvden ğayrı, olarnı, yaqınlarını ve bütün halqnı qırmaq ıntıluvları içün, tarihteki eñ qaranlıq ıntıluvlar kibi, uzaq yerlerge sürgün eteler. Körsünler ve qorqsınlar dep", — dedi Qırım.Aqiqatqa Qırımdaki aq qorçalayıcı, onıñ adını muarririyet telükesizlik sebeplerinden aytmay.
Labıtnangiyden Kamçatkağa qadar
Bundan evel Kremlniñ sabıq siyasiy mabüsi Oleğ Sentsov Qırımdan eñ uzaq yerde edi. Rusiye akimiyeti onı Aqmescitten dört biñ kilometr uzaq mesafede yerleşken Rusiye Yamal-Nenetsk muhtar okrugınıñ Lâbitnangi şeerine yollağann edi.
Bu apishanede ağır rejim ve iklim qıyın edi. Bu regionğa barmaq qıyın.
Bu kibi şaraitler mabüslerni öz alını nezaret etüv imkânlarından marum ete, haberlerni ketirüv ve körüşüvlerni teşkil etüv usullarını qıyınlaştıra.
Oleğ Sentsovnı 2019 senesi Ukrayinağa qaytarıp alğan soñ, Labıtnangi şeerinde qırımlılarnıñ bulunğanı aqqında haber etilmey edi.
Amma Rusiye akimiyeti qırımlılarnı Qırımdan biñlernen kilometr uzaqlıqta yerleşken Rusiye Federatsiyasınıñ apishanelerine yollamağa devam ete.
Qırım.Aqiqatnıñ malümatına köre, Qırım yarımadasından eñ uzaq yerde "Hizb ut-Tahrir"niñ Aqmescit ekinci gruppasından 65 yaşındaki Servet Gaziyev apis cezasını çekmekte. O, Qırımdan 12,5 biñ kilometr uzaqlığında, Kamçatkada, Petropavlovsk-Kamçatsk koloniyasında buluna.
Qırımlı apishanede defalarca insultqa oğrağanına baqmadan, onı Rusiye Federatsiyasınıñ şimaliy regionına yolladılar.
"Siyasiy mabüs Servet Gaziyev Kamçatka ülkesindeki koloniyağa etap etildi. Bu Aqmescitten 12 biñ kilometrden ziyade, eñ az üç kün tek bir tarafqa", — dep qayd eteler Qırımtatar resurs merkezinde.
Servet Gaziyev Rusiye mahkemesi tarafından 2023 senesi Rusiye Ceza kodeksiniñ 205.5 maddesine istinaden (terror teşkilâtınıñ faaliyetinde iştirak etüv) 13 yıl sert rejimli koloniyada qalmasına üküm etildi. Qırımlı qabaatını tanımay.
Evden doquz biñ kilometr ve daimiy SİZO
Qırım aq qorçalayıcılarınıñ malümatına köre, "Hizb ut-Tahrir" davasınıñ mabüsleri Riza İzetov ve Ruslan Mesutov Qırımdan doquz biñ kilometr uzaqlıqta yerleşken Yakutskqa (Saha Cumhuriyeti) yollanıldı.
"Qırım birdemligi"niñ malümatına köre, Riza İzetov "daimiy sürette" intizam cezasını çeke ve SİZO-ğa yollanıla. Aq qoruyıcılarnıñ aytqanına köre, bu, olarnıñ urbasını bozğanları ya da yüksek qan basımı vaqtında gece yuqlağanları sebebinden ola.
Riza İzetovnıñ anası makemede oğlunı Qırımğa yaqın bir koloniyağa avuştırmağa tırışa edi. O, makemede, onkologiya hastalığı olğanını ve oğlunı körmek içün böyle uzaq mesafelerge barmağa imkânı olmağanını bildirdi. Amma Rusiye kontrolindeki Qurman rayon mahkemesi onıñ muracaatını red etti.
Amma soñra imaye, yaqın vaqıtta Riza İzetovnı kamera rejimli apishanege avuştıra bileler, dep bildire. Büyük ihtimal ile, Krasnoyarsk ülkesine Minusinsk ya da Yeniseyskke (Qırımdan 5 biñ kilometr uzaqta).
Qırımlı Rusiye Federatsiyası Ceza kodeksiniñ 205.5 maddesine istinaden 19 yılğa azatlıqtan marum etildi (terror teşkilâtınıñ faaliyetini teşkil etüv). O, qabaatını tanımay.
Ruslan Mesutov Aluşta din cemiyetiniñ sabıq azası bugünde Yakutskta buluna.
Onı koloniyada bozucı dep tanıdılar. Er kiçik bir bozuv içün oña qoşma SİZO müddetlerini qoşalar, dep tarif etti qırımlınıñ tuvğanları "Qırım birdemligine".
Advokat Ruslan Mesutovnı Qırımğa yaqın bir koloniyağa avuştırmağa tırışa.
Qırımlı Rusiye makemesi tarafından "Hizb ut-Tahrir" teşkilâtında iştirak etkeninde qabaatlanıp, 18 yılğa üküm etildi. O, qabaatını red ete.
Öz aqlarını qorçalağanı içün vatanından yedi biñ kilometr uzaqta
Qırımdan 7 biñ kilometr uzaqlığında Buratiyada Aluşta davasınıñ figurantı Eldar Kantimirov ceza çekmekte.
Qırımlı öz aqlarına riayet etilmesini talap etkeni ve makemede aqlarınıñ bozuluvına itiraz bildirgeni içün bu qadar uzaq sürgün etildi, dep iddia ete o ve tuvğanları. Rusiye makemesi Eldar Kantimirovnı 12 yılğa azatlıqtan marum etti. O, qabaatını tanımay.
Evge qadar beş biñ kilometr
Bir qaç qırımlı Qırım yarımadasından beş biñ kilometr uzaqlığında yerleşken Rusiye apishanelerinde buluna.
Rusiyeniñ Tıva şeerinde Bilâl Adilov ve Erfan Osmanov apis cezasını çekeler.
Bilâl Adilov imam, ekinci Aqmescit gruppasınıñ figurantı Kızıl şeeriniñ koloniyasında buluna.
Rusiye makemesi onı Rusiye Ceza kodeksiniñ 205.5 maddesine istinaden (terror teşkilâtında iştirak etüv) 14 yılğa azatlıqtan marum etti. Qırımlı qabaatını tanımay.
Aynı şu Tıva şeerinde Erfan Osmanov "Hizb ut-Tahrir" davasınıñ daa bir figurantı cezasını çekmekte.
Qırımlı Rusiye makemesi tarafından Rusiye Ceza kodeksiniñ 205.5 maddesine istinaden (terror teşkilâtınıñ faaliyetinde iştirak etüv) 13 yılğa azatlıqtan marum etildi. O, qabaatını tanımay.
Qırımdan beş biñ kilometr uzaqta "Qırım birdemliginiñ" bir çoq vatandaş jurnalisti apis cezasını çekmekte.
Abakan (Hakasia) şeerinde, vatandaş jurnalisti "Hizb ut-Tahrir" ekinci Aqmescit gruppası davasınıñ figurantı Remzi Bekirov buluna.
Bu koloniyada oña namaz qılmaqnı yasaq eteler, bunıñ içün ceza izolâtorına yollaylar, dep iddia ete qırımlınıñ tuvğanları.
Remzi Bekirov "terror teşkilâtınıñ faaliyetini teşkil etüv" ve "akimiyetni zorbalıqnen zapt etüvge azırlıq körüv" qabaatlavları boyunca 19 yılğa azatlıqtan marum etildi. O, qabaatını tanımay.
Qırımdan 5,5 biñ kilometr uzaqlıqta bulunğan Krasnoyarsk vilâyetiniñ apishanelerinde vatandaş jurnalistleri Osman Arifmetov, Seyran Murtaza, Alim Karimov, Rustem Şeyhaliyev, imam Raif Fevziyev ve kör musulman Aleksandr Sizikov bulunalar.
Olarnıñ episi antiterror maddelerine istinaden maküm etildi. Hususan, Aleksandr Sizikov, Bağçasaray rayonınıñ kör sakini - "terroristik bölük teşkil etkeni" ve "akimiyetni devirmege azırlağanı" içün 17 yılğa azatlıqtan marum etildi.
Maküm etilgenlerniñ episi qabaatını tanımay.
Rusiyeniñ Kemerovo şeerinde (Qırımdan 5 biñ kilometr mesafede) bulunğan apishanedeQurman rayonınıñ Büyük Onlar qasabasınıñ faali Eskender Abdulganiyev buluna.
Apiske alınmazdan evel o, Qırım musulmanları makemelerine barıp, siyasiy mabüslerniñ qorantalarına yardım ete edi. Neticede quvetçiler onı "terror teşkilâtınıñ faaliyetinde iştirak etkeninde" qabaatlap, yaqaladılar. Eskender Abdulganiyev 12 yılğa azatlıqtan marum etildi. O, qabaatını tanımay.
Qalğan qırımlılar cezalarını Qırımdan 1,5-3 biñ kilometr mesafede Udmurtiya, Orenburg, Kareliya ve Sankt-Peterburg koloniyalarında çekeler.
"Loyal olmağanlarğa qarşı basqılar"
Aq qoruyıcılar deyler ki, qırımlılarnı Rusiyeniñ uzaq regionlarına avuştırmaq cezalarını daa da sertleştirmek içün bir yoldır.
"Siyasiy mabüslerni kerçekten Qırımdan biñlernen kilometr uzaqqa yollaylar. Bularnıñ episi, bir de bir destek olmasın, küreşniñ paalı yapmaq içün yapıla: advokat masrafları, soy-soplarnıñ ziyaretleri, makeme oturışuvlarına tanışları ve dostlarınıñ kelip olamaması. Dünya çetine böyle etaplar Qırımnıñ sadıq olmağan sakinlerine qarşı repressiyalarnıñ bir qısmı dep sayamız", — dep bildirdi Qırımtatar resurs merkezi Qırım.Aqiqatqa.
Qırımlılarnı cezalarını çekmek içün Qırım yarımadasından uzaqqa zorbalıqnen yollama halqara gumanitar uquq normalarına zıt kele, dep bildire "Tribunal. Qırım epizodı"uquq qorçalayıcı merkez.
Roskomnadzor Qırım.Aqiqat saytını blok etti.Qırım.Aqiqatnı küzgü saytı vastasınen oqumaq mümkün: https://krymrcriywdcchs.azureedge.net. Esas adise-vaqialarnı Qırım.Aqiqatnıñ Telegram ve İnstagram saifelerinden taqip etiñiz.
